Ketika India berjaya melancarkan kapal angkasa sulungnya yang direka untuk mengkaji matahari, Aditya-L1 dari Pusat Angkasa Satish Dhawan pada Sabtu (2 Sept) lalu, China juga telah melancarkan peta jalan untuk meneroka sistem suria, termasuk rancangan untuk meletakkan ‘nod’ pada titik graviti antara matahari dan bumi.
China telah menggariskan pelan hala tuju awal untuk mewujudkan sistem sumber ruang seluruh sistem suria menjelang tahun 2100 untuk meneroka, melombong dan menggunakan sumber air, ais dan mineral dari segi ekonomi di luar bumi.
Saintis China berkata bahawa usaha itu, yang dinamakan sempena karya saintis dinasti Ming Song Yingxing, ‘Tiangong Kaiwu’ akan meningkatkan ekonomi angkasa global dan memacu kemajuan teknologi moden China, lapor South China Morning Post.
Kemajuan pesat dalam teknologi angkasa bersedia untuk menandakan anjakan transformatif dalam penggunaan ekonomi sumber angkasa, meluaskan sempadan aktiviti manusia daripada sistem bumi-bulan ke ruang angkasa yang lebih meluas.
Menurut Beijing, peralihan ini boleh memainkan peranan penting dalam persaingan ekonomi global yang berterusan dalam kalangan negara global.
Sumber air, ais, mineral dari bulan
Strategi China itu memerlukan penggunaan kawasan seimbang graviti yang terletak di antara jasad angkasa, seperti planet, bulan dan matahari, sebagai nod untuk pengembangan beransur-ansur.
Pelan itu termasuk mewujudkan kemudahan yang direka untuk memanfaatkan sumber air ais dari bulan dan objek angkasa berdekatan seperti asteroid paling dekat dengan bumi, Marikh, rangkaian tali pinggang utama asteroid di ruang angkasa, dan bulan Musytari.
Objektif utama adalah untuk membina infrastruktur bekalan semula yang merangkumi sistem suria yang terletak kira-kira 864,400 batu (1,391,000 kilometer) melintang dari bumi – iaitu 109 kali diameter Bumi.
Saiz matahari adalah sangat besar sehingga kira-kira ia dianggarkan boleh memuatkan 1,300,000 planet bumi di dalamnya.
Menurut rancangan itu, kemudahan penggunaan sumber ini berpotensi diletakkan di lokasi tertentu, seperti titik Lagrange yang stabil secara graviti 1 dan 2, terletak di antara bumi dan bulan, serta pada titik yang terletak di antara matahari dan tiga planet – bumi, Marikh dan Musytari.
Di samping mewujudkan sistem bekalan semula, infrastruktur akan dibangunkan untuk merangkumi pelbagai elemen, termasuk laluan pengangkutan sumber dan stesen perlombongan dan pemprosesan luar bumi.
Komponen kritikal ini dirancang untuk menyokong dan membolehkan operasi komersial berskala besar dalam penggunaan sumber ruang dalam.
Saintis China percaya terdapat sekitar 122 asteroid berhampiran bumi yang dianggap berdaya maju dari segi ekonomi untuk perlombongan.
Misi 2035 hingga 2100
Walau bagaimanapun, teknologi yang diperlukan untuk usaha ini dijangka dibangunkan dalam tempoh masa dari 2035 hingga 2100.
Walaupun pelan yang diumumkan memberikan gambaran tentang cita-cita China dalam penggunaan sumber angkasa, terdapat kemungkinan China boleh menjalankan misi ke matahari pada masa hadapan. Walau bagaimanapun, aspek khusus ini tidak disebut secara jelas dalam laporan media China.
India dan China boleh dikatakan sebenarnya pemain baharu dalam perlumbaan penduduk bumi untuk ‘menawan’ matahari.
Antara negara lain yang turut mahu menawan matahari ialah Jepun, United Kingdom, Eropah dan sudah tentulah, Amerika Syarikat.
Walau bagaimanapun, China dan Jepun telah melancarkan misi pemerhatian suria mereka sendiri pada masa lalu, tetapi misi ini tertumpu pada orbit bumi.
China kini mengendalikan dua kapal angkasa yang mengorbit bumi, salah satunya ialah Balai Cerap Suria Berpangkalan di Angkasa Termaju (Advanced Space-based Solar Observatory), yang dilancarkan pada 2022, bertujuan untuk mengkaji suar suria dan lonjakan jisim korona.
Sebaliknya, misi Hinode, disokong oleh agensi angkasa lepas dari Jepun, UK, AS, dan Eropah, juga berada di orbit bumi dan didedikasikan untuk mengukur medan magnet matahari.
Oleh itu, jika berjaya, misi terbaharu yang dijalankan oleh Pertubuhan Penyelidikan Angkasa India (ISRO) akan menandakan buat kali pertama mana-mana negara Asia menempatkan kapal angkasa di orbit mengelilingi matahari.
Agensi terkemuka dalam penerokaan angkasa lepas global, Pentadbiran Aeronautik dan Angkasa Lepas Kebangsaan Amerika (NASA) telah turut mengekalkan keunggulannya dalam misi solar juga.
Pada 1995, NASA bekerjasama dengan Agensi Angkasa Eropah (ESA) dan Agensi Penerokaan Aeroangkasa Jepun (JAXA) untuk memulakan misi SOHO.
Selepas itu, NASA berjaya menyelia pelbagai misi, termasuk pelancaran Penjelajah Komposisi Termaju pada Ogos 1997, Balai Cerap Perhubungan Terestrial Suria pada tahun 2006, Balai Cerap Dinamik Suria pada tahun 2010, dan Spektrograf Pengimejan Wilayah Antaramuka (IRIS) pada 2013.
Korona solar
Pencapaian ketara berlaku pada 2018 apabila NASA melancarkan Parker Solar Probe, yang, tiga tahun kemudian, mencapai kejayaan bersejarah dengan menjadi kapal angkasa pertama yang ‘menyentuh’ Matahari.
Matlamat utama misi ini adalah untuk melalukan penyiasatan terhadap fenomena yang disifatkan sebagai menarik, dikenali sebagai korona solar.
Agensi Angkasa Eropah (ESA) juga telah menjalankan banyak misi solar dengan kerjasama NASA dan JAXA.
Pada 1990, ESA menyelia misi Ulysses, khusus untuk mengkaji kawasan kutub Matahari dan persekitarannya.
Selain itu, ESA telah menerajui misi Projek untuk On-Board Autonomy-2 (Proba-2) pada 2001, yang termasuk dua eksperimen pemerhatian suria.
ESA mempunyai lebih banyak rancangan untuk penerokaan suria dalam masa terdekat. Menjelang 2024 dan 2025, ia dijadualkan melancarkan masing-masing misi Proba-3 dan Smile, seterusnya memajukan pemahaman lanjut manusia tentang matahari dan fenomenanya. – HARAKAHDAILY 6/9/2023
